ارزیابی تنوع ژنتیکی شاه بلوط اروپایی castanea sativa در جوامع مختلف استان گیلان با استفاده از نشانگرهای ssr

بررسی تنوع ژنتیکی برای شناسایی ژنوتیپ های برتر، نخستین گام در هر برنامة پایش و گسترش پایدار کشت گونه های گیاهی است. در این پژوهش، تنوع و ساختار ژنتیکی سه جمعیت شاه بلوط اروپایی (castanea sativa mill.) دربرگیرندة 41 ژنوتیپ در استان گیلان با بهره­گیری از نشانگرهای ssr بررسی شد. استخراج dna از برگ‏های جوان به روش ctab و سپس تکثیر با 14 آغازگر ریزماهواره به روش pcr انجام گرفت. فرآورده­های تکثیرشده با به­کار­گیری ژل­های پلی اکریل­آمید 6 درصد، الکتروفورز شدند. این 14 آغازگر ssr، 10 آغازگر چندریختی نشان دادند. الگوهای نواری برپایة اندازه­شان با حرف­های الفبا امتیازدهی شدند. روی­هم، 31 آلل چندریخت شناسایی شد. میانگین تعداد آلل های دیده­شده به­ازای هر جایگاه ژنی 10/3 بود. میانگین هتروزیگوسیتی دیده­شده و انتظارداشته، به­ترتیب 542/0 و 556/0 به­دست آمد. اندازة شاخص fst و جریان ژنی (nm) به­ترتیب 174/0 و 18/1 به­دست آمد که نشان­دهندة جدایی ژنتیکی زیاد میان منطقه­هاست. بیشترین فاصلة ژنتیکی، میان جمعیت­های شفت و شفارود و کمترین آن، میان جمعیت­های شفارود و فومن بود. دستاوردهای این پژوهش نشان داد که نشانگرهای ssr در شناخت اندازة تنوع ژنتیکی و جداسازی جامعه­های شاه بلوط اروپایی از کارایی فراوانی برخوردارند. همچنین جدایی جغرافیایی و مانع­های طبیعی و نیز جابه­جایی بذرها از سوی انسان، در این زمینه بسیار اثرگذارند.